Bệnh Dịch tả lợn Châu Phi xuất hiện trên địa bàn xã từ năm 2019, sau thời gian thực hiện quyết liệt, đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch bệnh, bệnh dịch tả lợn châu phi đã dần được kiểm soát.

Tuy nhiên dịch bệnh vẫn còn tái phát ở một số thôn trên địa bàn xã. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình hình dịch bệnh tái phát tăng trở lại, trong đó chủ yếu là do một số hộ chăn nuôi lợn chủ quan, lơ là trong công tác phòng, chống dịch bệnh; tự giết mổ, bán chạy lợn ốm, mua lợn không rõ nguồn gốc; tự ý tái đàn khi chưa đảm bảo về điều kiện vệ sinh phòng bệnh, an toàn dịch bệnh; không khai báo kịp thời khi có hiện tượng lợn ốm chết...

Dự báo trong thời gian tới, trong khi bệnh dịch tả lợn châu phi không có vắc xin phòng bệnh, thời tiết thay đổi thất thường là điều kiện thuận lợi cho vi rút dịch tả lợn châu phi phát triển nên tình hình dịch bệnh tiếp tục có những diễn biến phức tạp, nếu không tập trung thực hiện quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch bệnh có nguy cơ bùng phát ra diện rộng. Để công tác phòng, chống bệnh dịch tả lợn  Châu phi có hiệu quả, hạn chế thấp nhất thiệt hại cho người chăn nuôi,  Sau đây là hướng dẫn một số biện pháp kỹ thuật phòng chống bệnh Dịch tả lợn Châu Phi trong thời gian tới của ban chỉ đạo phòng chống dịch tả lợn châu phi như sau:

1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA BỆNH DỊCH TẢ LỢN  CHÂU PHI.

Bệnh Dịch tả lợn Châu Phi là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút gây ra. Bệnh có đặc điểm lây lan nhanh và xảy ra ở mọi loài lợn (cả lợn nhà và lợn hoang dã); bệnh xảy ra ở mọi lứa tuổi. Bệnh gây thiệt hại nghiêm trọng với tỷ lệ chết lên đến 100%. Vi rút gây bệnh dịch tả lợn  Châu Phi có sức đề kháng cao với môi trường. Lợn khỏi bệnh có khả năng mang vi rút trong thời gian dài, có thể là vật chủ mang trùng suôt đời, do vậy khó có thể loại trừ nếu để xảy ra dịch tả lợn  Châu Phi.

2. ĐẶC ĐIỂM CỦA VI RÚT DỊCH TẢ LỢN CHÂU PHI.

Vi rút dịch tả lợn Châu Phi có trong máu, cơ quan, dịch bài tiết từ lợn nhiễm bệnh.

Vi rút dịch tả lợn  châu Phi có sức đề kháng cao, có khả năng chịu được ở nhiệt độ thấp: ở trong thịt lợn sống hoặc nấu ở nhiệt độ không cao vi rút có thể tồn tại được 3 đến 6 tháng; ở nhiệt độ 56 độ  C tồn tại được 70 phút; ở nhiệt độ 60 độ C tồn tại được 20 phút; trong máu đã phân hủy tồn tại được 5 tuần; trong máu khô được 70 ngày; trong phân ở nhiệt độ phòng được 11 ngày; trong máu ở nhiệt độ 4 độ C được 18 tháng; trong thịt dính xương ở nhiệt độ 39 độ c được 150 ngày; trong giăm bông được 140 ngày.

3. ĐƯỜNG LÂY TRUYỀN BỆNH.

Vi rút dịch tả lợn  Châu Phi lây nhiễm qua đường hô hấp và tiêu hóa, thông qua sự tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với các vật thể nhiễm vi rút như: Chuồng trại, phương tiện vận chuyển, dụng cụ, đò dùng, quần áo nhiễm vi rút và thức ăn thừa chứa thịt lợn nhiễm bệnh.

4. TRIỆU CHỨNG CỦA BỆNH DỊCH TẢ LỢN CHÂU PHI.

Bệnh dịch tả lợn  Châu Phi có thời gian ủ bệnh từ 3 đến 15 ngày, ở thể cấp tính thời gian ủ bệnh chỉ từ 3 đến 4  ngày.

1. Thể quá cấp tính: Lợn chết nhanh, không biểu hiện triệu chứng lâm sàng hoặc lợn sẽ nằm và sốt cao trướcc khi chết.
2. Thể cấp tính: Lợn sốt cao (40,5 – 42 độ C). Trong 2 đến 3 ngày đầu tiên lợn không ăn, lười vận động, ủ rũ, nằm chồng đống, lợn thích nằm chỗ có bóng râm hoặc gần nước. Lợn có biểu hiện đau vùng bụng, lưng cong, di chuyển bất thường, một số vùng da trắng chuyển sang màu đỏ, đặc biệt là ở vành tai, đuôi, cẳng chân, da phần dưới vùng ngực và bụng, có thể có mầu sẫm xanh tím. Trong 1 đến 2 ngày trước khi chết có triệu chứng thần kinh, di chuyển không vững, thở gấp, khó thở hoặc có bọt lẫn máu ở mũi, viêm mắt, nôn mửa, tiêu chảy đôi khi lẫn máu hoặc có thể táo bón, phân có nhầy và máu. Lợn sẽ chết trong vòng 6 đến 13 ngày hoặc 20 ngày. Lợn mang thai có thể sẩy thai ở mọi giai đoạn. Tỷ lệ chết cao có thể lên đến 100%. Lợn khỏi bệnh hoặc nhiễm vi rút thể mãn tính thường không có triệu chứng, nhưng chúng sẽ là vật chủ mang vi rút dịch tả lợn  Châu Phi trong suốt cuộc đời.
3. Thể á cấp tính: Lợn biểu hiện triệu chứng sốt nhẹ, hoặc sốt lúc tăng lúc giảm, giảm ăn, sụt cân, ủ rũ, ho, khó thở, viêm khớp, đi lại khó khăn, lợn mang thai sẽ sẩy thai, lợn chết trong vòng 15 đến 45 ngày, tỷ lệ chết khoảng 30  đến 70 %. Lợn có thể khỏi hoặc bị bệnh mãn tính.

5. BỆNH TÍCH CỦA BỆNH DỊCH TẢ LỢN  CHÂU PHI.

(Chủ yếu ở thể cấp tính)

Xuất huyết nhiều ở các hạch Lympho, ở dạ dày, gan và thận. Thận có xuất huyết điểm, lá lách sưng to có nhồi huyết. Da có màu tối và phù nề, da vùng bụng và chân có xuất huyết. Có nhiều nước xung quanh tim và trong xoang ngực hoặc xoang bụng, có các điểm xuất huyết trên nắp thanh quản, bàng quang và bề mặt các cơ quan bên trong, túi mật sưng.

6. CÁC BIỆN PHÁP NGĂN CHẶN, KHỐNG CHẾ BỆNH DỊCH TẢ LỢN  CHÂU PHI.

Hiện nay chưa có vắc xin phòng và thuốc điều trị đặc hiệu bệnh dịch tả lợn  Châu Phi, vì vậy để ngăn chặn bệnh dịch tả lợn Châu Phi xâm nhiễm và lây lan diện rộng trên địa bàn, cần thực hiện một số biện pháp cụ thể sau:

1. Đối với các thôn chưa có bệnh dịch tả lợn Châu Phi:

• Thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp an toàn sinh học trong chăn nuôi là giải pháp phòng bệnh hiệu quả nhất và quan trọng nhất; thường xuyên vệ sinh, sát trùng, tiêu độc tại các cơ sở, vùng chăn nuôi lợn, các phương tiện vận chuyển, dụng cụ chăn nuôi, các chợ, điểm buôn bán, giết mổ lợn và các sản phẩm của lợn bằng vôi bột hoặc hóa chất và vệ sinh cá nhân những người tham gia chăn nuôi; hằng ngày thực hiện vệ sinh, khử trùng tiêu độc mỗi buổi họp chợ, mỗi ca giết mổ lợn.
• Nghiêm cấm mọi hình thức vận chuyển, buôn bán, giết mổ, tiêu thụ lợn, sản phẩm của lợn nhập lậu, nghi nhập lậu, không rõ nguồn gốc, kể cả hình thức cho, tặng của các tổ chức, cá nhân và cư dân khu vực biên giới; kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển trái phép động vật, sản phẩm động vật từ nước ngoài vào Việt Nam.
• Tăng cường theo dõi, giám sát lâm sàng đối với các đàn lợn, kịp thời phát hiện, cách ly và lấy mẫu xét nghiệm đối với lợn bị bệnh, nghi bị bệnh.

-Tuân thủ các quy định về quản lý, vận chuyển, kiểm dịch vận chuyển buôn bán lợn và các sản phẩm của lợn.

• Đối với cơ sở giết mổ, chế biến thịt lợn lợn đưa vào giết mổ phải có nguồn gốc rõ ràng, nghiêm cấm không được giết mổ lợn khi nghi ngờ lợn có biểu hiện bị bệnh phải dừng ngay việc giết mổ thông tin cho cơ quan chuyên môn biết để kiểm tra xác minh và có biện pháp xử lý kịp thời.

2. Đối với nơi đã có bệnh DỊCH TẢ LỢN Châu phi:

• Thông tin kịp thời cho nhân viên thú y xã, chính quyền và cơ quan thú y nơi gần nhất bất kỳ khi nào phát hiện lợn, các sản phẩm lợn nghi bị bệnh, nghi nhiễm mầm bệnh hặc khi được vận chuyển nhập lậu, nghi nhập lậu.
• Tiêu hủy đàn lợn nhiễm bệnh và các đàn lợn xung quang có nguy cơ nhiễm bệnh theo hướng dẫn của cơ quan thú y.
• Khoanh vùng dịch, vùng đệm để áp dụng các giải pháp kỹ thuật cụ thể và phù hợp.
• Không điều trị lợn bệnh, nghi mắc bệnh dịch tả lợn Châu Phi.
• Chính quyền và các cơ quan chuyên môn cần tổ chức thực hiện ngay các biện pháp xử lý ổ dịch, các biện pháp phòng, chống dịch theo đúng quy định của Luật Thú y và các Thông tư hướng dẫn thi hành Luật; đặc biệt phải dừng vận chuyển lợn, kể cả sản phẩm đã qua chế biến chín từ nơi đã có lợn được xác định dương tính với bệnh dịch tả lợn  Châu Phi.

Trên đây là hướng dẫn các biện pháp kỹ thuật phòng, chống bệnh Dịch tả lợn Châu Phi đề nghị ban chỉ đạo phòng chống dịch tả châu phi xã, ban chỉ huy các thôn  tăng cường công tác tuyên truyền khuyến cáo các hộ chăn nuôi áp dụng để hạn chế thấp nhất thiệt hại xảy ra./.